Interview met Leen Dendievel
Leen Dendievel is al jaren op onze schermen te zien. Zo ken je haar misschien als 'Kaat Bomans' van 'Thuis' of van 'Dancing with the stars'. Ook vind je haar geregeld op het podium van een theatervoorstelling. Maar ze doet meer dan acteer- en theaterwerk. Ze schrijft ook boeken. Heb jij 'Asem' al gelezen?
Leen Dendievel
- Geboren in 1983
- Vertolkte verscheidene gastrollen op tv en speelde in diverse theaterproducties
- Behaalde ook het diploma van assistent in de psychologie
- Schreef twee boeken: Hard (over liefdesverdriet) en Asem (over angst en paniekaanvallen).
Wat betekent ‘gezond zijn’ voor jou?
“Voor mij betekent ‘gezond zijn’ dat ik mij voort kan bewegen en dat ik mezelf kan behelpen. Dat ik kan op-staan zonder dat het lastig is, en dat ik pijnvrij kan leven.”
Heb je zelf al te maken gekregen met situaties waarin je jezelf niet kon behelpen?
“Ik heb ooit een longontsteking gehad en ik ben daar twee maanden van onder de voet geweest. Ik was toen nog heel jong, ik denk 21 of 22 jaar. Toen ik eenmaal weer aan de slag ging en bijvoorbeeld naar de les aan het wandelen was, dan kon ik niet tegelijk wandelen en telefoneren. Zoiets had ik nog nooit meegemaakt. Ik kon opstaan en me zo moe voelen dat ik meteen weer moest gaan slapen. Het is tot nu de enige keer dat ik zo ziek ben geweest. Ik prijs me gelukkig dat het dat maar was.”
Je bracht een boek met de titel Asem uit. Vanwaar komt die titel?
“Omdat ademen het allerbelangrijkste is in het leven. En omdat we verkeerd ademen of zelfs bijna vergeten te ademen. Wij hebben zoveel dingen te verwerken en leven in zo’n ratrace dat we de tijd niet meer nemen om eens rustig te gaan zitten en naar behoren te ademen. We ademen meestal veel te hoog, en dat is ook wat er gebeurt wanneer je een paniekaanval krijgt. Vandaar dat ‘asem’ het kern-woord vormt van mijn boek.”
In je boek spreek je openhartig over de paniekaanvallen waar je mee te maken kreeg. Wat gebeurde er toen precies?
“Ik lag gewoon in bed en verslikte me. Ik probeerde me even te verleggen en voelde dat mijn hart ontzettend aan het kloppen was. Ik begon ook vreselijk te zweten, hoewel ik gewoon stil lag. Omdat het zo plots uit het niets kwam en er een voorgeschiedenis is van hartproblemen in mijn familie, was ik ervan overtuigd dat ik een hartaanval kreeg. Ik ben toen naar beneden gegaan en ben op het toilet gaan zitten, maar ik kreeg het gevoel dat ik ging flauwvallen. Ik ben dan op de grond gaan liggen met mijn benen omhoog en heb een vriend gebeld met de boodschap dat ik een hartaanval had. Voor mij voelde dat ook echt zo aan. Het was de allereerste keer dat ik ermee te maken had.
Achteraf gezien had ik al wel eens eerder een gevoel van ademnood gehad, maar toen was ik er niet door beginnen panikeren. Nu ik weet wat het is, ga ik er heel anders mee om. Als ik nu wat ademnood heb, kan ik dat wijten aan de stressvolle week, te weinig slaap of een discussie die wat is blijven hangen. Het gaat ook veel sneller weer voorbij.”
Je spreekt over een leven voor en na je paniekaanvallen. Wat is er precies veranderd?
“Er wordt veel van me gevraagd sinds ik bekend ben geworden. Dat is het vooral. Als ik een voorstelling heb gespeeld, kan ik achteraf niet meer rustig in de bar een pintje drinken, want dan zijn er heel veel mensen die me aanspreken en voor ik het weet ben ik twee uur verder. Als ik gewoon wil ontspannen, ben ik verplicht om naar huis te gaan, maar daar heb ik dan weer niet de mogelijkheid om met de collega’s na te kaarten. En dan is er ook gewoon de agenda. Ik deed én theater én ‘Thuis’ én mijn boeken. Dat is allemaal heel fijn en eerst puzzel je dat allemaal nog wel in elkaar.
Maar zo schiet er bijzonder weinig tijd over om te ontspannen. Als je lichaam dan eens in ontspanning komt, gaat het allerlei dingen uiten die nog niet verwerkt zijn. En ook wanneer je thuiskomt, is het vaak nog niet gedaan. Dan begin je mails of berichten te beantwoorden. Mensen verwachten ook gewoon dat je heel snel antwoordt. Dat was vroeger veel minder. Niet alleen mijn leven, maar ook de maatschappij is veranderd in die jaren.”
Ik las dat naar schatting de helft van de Belgen vroeg of laat te maken krijgt met paniekaanvallen
“Door de vele reacties die ik krijg sinds ik mijn boek geschreven heb, denk ik dat het er zelfs nog meer zijn. Terwijl ik mijn boek aan het schrijven was, heb ik ontdekt dat ik hooggevoelig ben. Ik kan gewoon minder goed tegen prikkels dan gemiddeld. En in het leven dat ik vroeger had, met meer rustpunten, had ik meer tijd om die prikkels te verwerken. Dat is iets waar ik rekening mee moet houden en waar ik me tot een paar jaar geleden niet bewust van was.”
Heb je concrete tips om met paniekaanvallen om te gaan?
“Het eerste wat ik doe is me bewust concentreren op mijn ademhaling en rustig ademen. Bij mij begint het meestal als ik in bed lig. Dan helpt een paar keer goed diep inademen en langzaam uitademen. Wat ook helpt, is wandelen. Het kan zelfs paniekaanvallen voorkomen, omdat je je energie al kwijtraakt. En wat je vooral niet mag doen, is alles in je hoofd erger maken dan het is. Als ik nu een keer pijn heb aan mijn arm of in mijn borststreek, wijt ik dat niet meer automatisch aan mijn hart. Ik denk niet meer dat er van alles scheelt, omdat ik weet dat het een paniekaanval is. Het is belangrijk om je focus te verleggen door te ademen, wandelen of zingen. Die dingen werken bij mij, maar iedereen heeft natuurlijk zijn eigen methodes, omdat de oorzaken van een paniekaanval ook sterk kunnen verschillen. Het is belangrijk te weten wat het bij jou uitlokt. Als je dat weet, dan kan je er ook op inspelen. Het is een beetje zoeken wat het beste werkt.”
Ademen is het allerbelangrijkste in het leven. Dat vergeten we wel eens
Heb je op een gegeven moment professionele hulp gezocht om ermee te leren omgaan?
“Nee, dat niet. Er is wel een soort van podcast die ik ben beginnen beluisteren. Dat heeft mijn nieuws-gierigheid opgewekt om te weten te komen vanwaar de angsten komen. Ik heb opzoekwerk gedaan in boeken. Gecombineerd met het schrijven van mijn boek heeft me dat heel erg geholpen. Door rationeel te weten wat er precies gebeurt, heb ik leren relativeren. Maar voor sommige mensen is het zeker goed om een psycholoog op te zoeken en te ontdekken wat precies die angsten bij hen veroorzaakt. Los daarvan kan ik een bezoek aan een psycholoog zeker aanraden, omdat ik denk dat het gewoon ge-zond is om te kunnen ventileren.”
Voel je je nu kwetsbaarder dan vroeger?
“Absoluut. Ik had mijn ratio niet meer onder controle. En dat maakt je zo moe en ten einde raad. Ik voel me nog altijd kwetsbaar, en mijn gevoeligheid voor angstaanvallen verdwijnt niet meer. Maar ik kan er nu veel beter mee omgaan en ze sneller doen overgaan. Ik weet dat ze er zijn en ik vecht er niet meer tegen.”
Ben je zelf bezig met problemen bij het ouder worden?
“Absoluut. Mijn grootvader is niet zo lang geleden gestorven, en nu is mijn grootmoeder de enige grootouder die ik nog heb. Ik zie haar inderdaad ouder worden en merk op dat bepaalde dingen niet meer lukken. Ze is nu 91 en woont in een woonzorgcentrum. Zulke dingen doen je automatisch nadenken over wat er zal gebeuren als je zelf ouder wordt en in zo’n situatie belandt. Ik vind vooral de zorg voor mensen heel belangrijk, dus ik hoop dat heel veel mensen nog zorg willen dragen voor anderen. Mijn roeping is het niet, ik zou het niet kunnen. Vandaar dat ik het zo’n waardevolle kwaliteit vind.”
Zorg dragen voor anderen is niet mijn roeping, ik zou het niet kunnen. Vandaar dat ik het zo’n
waardevolle kwaliteit vind