Decubitus Decubitus

Wat is decubitus (doorligwonden)?

Decubitus is een beschadiging van de huid en/of het weefsel onder de huid. Het ontstaat door schuif- en drukkracht waardoor het huidweefsel beschadigd raakt. Dit worden ook wel eens ‘doorligwonden’ genoemd. 

Wanneer krijg je decubitus?

Door langdurige blootstelling aan druk-en schuifkrachten op de huid ontstaat er een verminderde doorbloeding en zuurstoftoevoer. Dit kan leiden tot het afsterven van weefsel en uiteindelijk ook tot een wonde. Decubitus komt meestal voor bij bedlegerige mensen, of mensen die geïmmobiliseerd zijn. 

Decubitus treedt op daar waar de uitstekende botten kort onder de huid liggen. Veel voorkomende plaatsen zijn de hielen, stuit, ellebogen, achterhoofd en heup. 

Doorligwonden

Categorieën van decubitus

Er bestaan verschillende categorieën van decubitus. Naargelang de ernst van de vorm onderscheiden we er 4: 

  • categorie 1: Niet-wegdrukbare roodheid 
  • categorie 2: Oppervlakkige aantasting van de huid 
  • categorie 3: Volledig weefselverlies 
  • categorie 4: Verlies van weefsel tot op botten en pezen 

Hoe decubitus voorkomen?

Het belangrijkste advies om decubitus te voorkomen, is het wegnemen van druk op de risicoplaatsen. Er zijn wel enkele hulpmiddelen ter beschikking die de druk verlagen op het huidweefsel waardoor er veel minder snel een wonde ontstaat (zie verder). Let wel: deze hulpmiddelen moeten steeds gecombineerd worden met het verminderen van de duur van de druk en een juiste lichaamshouding. Je (thuis)verpleegkundige geeft je graag meer info over de beschikbare hulpmiddelen en een goede lichaamshouding. 

Wat moet ik doen als ik bedlegerig ben? 

Probeer afspraken te maken met mensen die je kunnen helpen om regelmatig van houding te wisselen. Een thuisverpleegkundige kan voor jou een persoonlijk wisselschema opstellen. Houd ook rekening met volgende do’s en don’ts: 

WEL 

  • Gebruik hoeslakens in plaats van strak aangespannen lakens. 
  • Beperk het aantal lagen tussen jezelf en de matras. 
  • Let op voor plooien in de onderlaag of kruimels in het bed. 
  • Gebruik een donsdeken in plaats van stevig ingestopte dekens. Bij gebruik van gewone dekens, verlaagt een dekenboog de druk op je voeten. 

NIET 

  • Leg geen schapenvacht in bed. 
  • Gebruik geen hielbeschermers met schapenvacht of gelkussens. 
  • Een zitring brengt ook geen soelaas. 
  • Doe geen ijsfricties of massages op de risicoplaatsen. 

Is een alternerende matras een oplossing?

Naast een alternerende matras, zijn ook een ‘drukverlagend zitkussen’ en een visco-elastische foam matras’ zeer geschikte hulpmiddelen bij patiënten met een verhoogd risico op doorligwonden.  We geven je hier wat meer info over deze hulpmiddelen: 

  • alternerende matras: deze wisseldrukmatras vervangt de gewone matras. De techniek bestaat uit cellen die afwisselend zachtjes opgeblazen worden en terug leeglopen. 
  • visco-elastische foam matras: deze matras bevat speciaal elastisch schuim met drukverdelende eigenschappen 
  • drukverlagend (zit)kussen: een kussen dat je in de zetel of in je rolstoel kan leggen. Ook om de druk op de hielen te verminderen bestaan er speciale kussens. 

Meer details over deze hulpmiddelen vind je op de pagina ‘Hulpmiddelen > doorligwonden’

Hoe decubitus behandelen? 

Heb je doorligwonden toch niet kunnen voorkomen? Neem dan steeds contact op met je huisarts of een (thuis)verpleegkundige. 

Een zorg of informatie aanvragen?


Wat is de locatie van de zorg?

Client Coordinates